Rewire is een jaarlijks internationaal festival voor vooruitstrevende, ‘innovatieve’ muziek. Het festival bestaat uit verschillende thematische focus- en contextprogramma’s, die verbanden leggen tussen muzikale, culturele en sociaal- maatschappelijke thema’s.
Ik mocht me gedurende twee dagen onderdompelen in deze soms heel bizarre muziekgenres. Iets waar ik wel naar uit keek want dit festival stond al enkele jaren op mijn wishlist.
Het was al laat toen ik vrijdag in Den Haag arriveerde. Het was nog maar een week geleden dat ik in deze stad was (toen was ik er op bezoek in het fantastische museum Voorlinden met een prachtige tentoonstelling van Rinus Van de Velde). Deze stad heeft me eigenlijk altijd al weten te bekoren. Deze stad mag je gerust het administratieve hart van Nederland noemen. Niet alleen huist hier het Nederlandse parlement en is het de woonplaats van de Koning, je vindt er ook alle ambassades, het internationaal strafhof,…. En dan zwijg ik nog over alle toffe winkeltjes en eethuisjes die je hier kan vinden.
Maar ik was hier dus niet echt om op stadsbezoek te komen. Al was dat wel een deel van de opdracht want Rewire is geen doordeweeks festival. Geen festival op een weiland of op de pleinen van de stad. Dit festival huist in allerlei culturele huizen: van muziekwinkel over kunstenaarsatelier naar theater en concertzaal. En dan heb ik het nog niet over de kerken die ingeschakeld worden om de muziek te etaleren.
© JoostVH Photography – Joost Van Hoey
Eén van die plaatsen waar Rewire zijn tenten had opgeslagen was het nieuwe AMARE, een markant en duurzaam complex. Het gebouw heeft vier vaste bewoners: Nederlands Dans Theater, het Residentie Orkest, het Koninklijk Conservatorium en Stichting Amare. Sinds 2021 is dit dé hotspot voor cultuur in Den Haag. En ik ben ferm onder de indruk van dit gebouw. Er zijn verschillende zalen in dit complex: de Concertzaal (1500 zitplaatsen), het Danstheater (1300 zitplaatsen) en de Conservatoriumzaal (600 zitplaatsen) zijn de belangrijkste zalen.
In dit gebouw waren er ook allerlei installaties terug te vinden die speciaal voor Rewire opgezet waren. Een hele toffe was Glass Vibration. Als een dokter kon je luisteren naar de trillingen op de gigantische ramen van dit gebouw. Versterkt en uitgelokte geluiden die een zeer rustgevend gevoel opwekten. Maar er waren ook veel experimentelere installaties. Zo had je de Black Box waar je echt geen hand voor ogen meer zag. Grommende bassen vlogen om je horen, samen met rollende klanken. Alle vorm van oriëntatie weg tot er enkele leds op de maat van de tonen lichten op je afvuurden. Een storm van klank en licht tot gevolg.
Verspreid in de stad kon je allerlei installaties tegenkomen. Gaande van videoprojecties naar tientallen mini-luidsprekers verspreid in een parkje. Allemaal plaatsen om even stil te staan, te zitten, liggen, genieten. Zeker als de zon zo nu en dan eens door het wolkendek piept.
Maar ik was hier niet alleen voor de installaties, de workshops en de gesprekken die ze er voeren. Ik was er voornamelijk voor de muziek. Hedendaagse muziek. Voor velen een moeilijk te begrijpen klankenspel en ik moet toegeven, ik heb het er ook niet altijd voor. Soms lijkt het wel speciaal doen om speciaal te doen. En dan krijg je kop noch staart aan de klanken die ze op je afvuren. Ik overloop enkele concerten van het voorbije weekend.
Zaterdag 8 april 2023
Het eerste opreden dat ik zag was een trio van gitaar, piano en cello. Lang hield ik het niet vol. Zeker omdat de belichting zo minimalistisch was dat ik me afvroeg of de muzikanten wel wisten waar ze zaten en hoe ze hun instrument vast hadden. Onmogelijk om in beeld te brengen. Dus trok ik snel naar de Nieuwe Kerk. Deze voormalige kerk is nu voltijds uitgerust als concertzaal. Glazen akoestische schermen hangen in het plafond om het geluid te optimaliseren en om het mooie orgel niet weg te stoppen.
Daar zag ik Daniel Blumberg. Op zijn eentje vulde hij de zaal. Met zijn computer en piano speelde hij langzaam de muziek in. Stemgeluiden gecombineerd met electronica en piano. Een vreemd schouwspel maar dat combineerde mooi met zijn vreemde show.
Helemaal anders werd het met Moin. Deze mochten Paard openen. Deze concertzaal zit verscholen achter de gevel van een oud gebouw maar huist wel een prachtige concertzaal met 2 balkonnen. Een AB in het klein.
In een cirkel stonden ze opgesteld. Moeilijk om in beeld te brengen want ik kon maar 2 muzikanten goed zien staan. Een storm van geluid werd op de zaal afgevuurd. Gitaren die krijsten om aandacht, gestuwd door de rollende drums. Ik was mijn oorbescherming vergeten en dat heb ik geweten. Zo hard kwam het binnen.
Moin was eigenlijk een soort voorprogramma voor Godspeed You! Black Emperor. Deze band is wereldberoemd en liep zijn tijd ver voor. Ik vond het op zich een fantastisch optreden. Qua sound één van de beste dingen dat ik dit weekend mocht horen maar geen foto’s. Too bad.
De Grote kerk (jaja, weer een kerk) stond als volgende locatie op de planning. Deze grote ruimte was prachtig verlicht. Alles stond klaar om Lucinda Chua te verwelkomen. Geen volle zaal deze keer (daar zal Godspeed wel voor iets tussen gezeten hebben dat met dit optreden overlapte) maar de aanwezigen kregen waar voor hun geld. Qua licht was dit eindelijk een ‘oef’ bij mij. Het was al een hele tijd moeilijk hebben waardoor ik zachtjes begon te twijfelen aan mezelf. Maar dit concert maakte alles goed.
Met een prachtig kleed kwam ze ten tonele. Met enkele wel gerichte lampen werd haar aanwezigheid gevoed. Met een cello begon ze, haar stem vulde aan. De kerk werd stil.
Zondag 9 april 2023
Op zondag stonden er nog meer concerten op mijn planning. Zo kon je me die dag vinden in de schouwburg, het Koorenhuis, de Nieuwe Kerk en Amare.
Ik had al enkele optredens gezien toen ik naar een ‘talk’ ging: een gesprek met een muzikant over het lopende project. Zo stond er een gesprek met Patti Smith op de planning. Het was duidelijk dat ze nog steeds bijzonder geliefd is want de zaal zat ruim op voorhand tot de nok gevuld. Mensen die een kwartier te vroeg aankwamen, waren er aan voor de moeite.
Patti Smith kwam de zaal binnen en haar aanwezigheid vulde de kerk. Haar enthousiasme werkte aanstekelijk; overal zag ik glimlachen op de gezichten tevoorschijn komen. Dat beloofde voor haar optreden later die dag; een optreden dat ik jammer genoeg niet kon bijwonen.
Een met veel poeha aangekondigd optreden was dat van Tim Hecker & Vincent de Belleval. Ze mochten de danszaal van Amare vullen met hun zacht opborrelende geluiden die ondersteund door een led-balk hun statisch optreden deden wervelen. Bijzonder fascinerend hoe je door stil te zitten zo iemand bij de keel kan grijpen.
Mijn persoonlijk hoogtepunt lag als afsluiter van Amare. Grand River is de artiestennaam van Aimée Portioli, een Nederlands-Italiaanse die nu woont en werkt in Berlijn. Haar composities lijken het meest op een goeie techno-intro die steeds blijft dansen op de rand van een drop. Ik was verwonderd hoe deze muziek gecombineerd werd met een vleugelpiano. Dat aangevuld met een zeer minimalistische lichtshow maakte dat ik hier niet vertrok na enkele nummers maar dat ik bleef hangen en kijken.
Rewire…. Dat is een bijzonder concept.
- Nooit gedacht dat ik naar een man ging staan kijken die met een echo-machine zichzelf scande om de lichaamsgeluiden te gebruiken als soundscape.
- Nooit gedacht dat ik zoveel stappen ging zetten in Den Haag zonder stil te staan bij de gebruikelijke toeristische trekpleisters.
- Nooit gedacht dat ik zoveel onbekende groepen ging ontdekken waar ik waarschijnlijk nooit meer van ga horen.
Rewire…. Het is bijzonder, het is een ervaring. Hieronder nog enkele sfeerbeelden.
